Dlaczego to producent opon Michelin przyznaje najbardziej prestiżowe wyróżnienia dla restauracji?

Jednak to o dobrą opinię firmy oponiarskiej zabiegają restauracje, aspirujące do miana najlepszych. Jak zatem producent ogumienia stał się wiarygodnym wyznacznikiem jakości w gastronomii? To nie kwestia kilku ostatnich lat. Ta ciekawa historia sięga aż XIX wieku.

XIX-wieczna apka

Wyszukanie dziś restauracji w pobliżu, wraz z oceną i opiniami jest banalnie proste. Przykładowo uruchamiamy w telefonie aplikację Mapy Google i szybko weryfikujemy, czy coś nam faktycznie odpowiada.

Gdy 130 lat temu w Clermont-Ferrand bracia Andre i Edouard Michelin zaczęli produkcję opon, o takich udogodnieniach nie było mowy. Wówczas po francuskich drogach jeździło nieco ponad 3000 samochodów. Chcąc bardziej spopularyzować ten rodzaj lokomocji (wymagający ich produktów) podjęto decyzję o wydawaniu podręcznego przewodnika, z którym przyjemniej by się podróżowało.

Szacunek należy kupić

Pierwszy egzemplarz ukazał sie w 1900 r. W środku znajdowały się mapy, wyszczególnione miejsce, gdzie można zatankować paliwo, coś zjeść lub znaleźć nocleg (oraz oczywiście jak zmienić oponę w samochodzie). Przez pierwsze dwie dekady książeczka ukazywała się za darmo. To się jednak zmieniło, gdy sam Andre Michelin odwiedził sklep z oponami i ujrzał jak jego dzieło stanowi tylko podpórkę dla stołu warsztatowego.

W myśl zasady, że „człowiek naprawdę szanuje to, za co zapłacił” w 1920 r. wydano nowy przewodnik Michelin. Tym razem był on oferowany za 7 franków. Nie była to jednak jedyna zmiana. Zawartość oferowała m.in. listę hoteli w Paryżu, listę restauracji z podziałem na kategorie. Zrezygnowano także z reklam!

Szpiegostwo w ramach obiadu

Przewodnik okazał się strzałem w dziesiątkę. Na znaczeniu zyskiwała zwłaszcza sekcja restauracyjna. W celu jeszcze większej wiarygodności bracia Michelin zaczęli zatrudniać tzw. klientów incognito. Znani dziś jako inspektorzy Michelin osobiście weryfikowali kuchnię danego lokalu, nie uprzedzając restauratorów o swoich zamiarach.

Tym sposobem w 1926 r. rozpoczęto klasyfikowanie restauracji, przyznając im gwiazdki. Pięć lat później wprowadzono hierarchię jednej, dwóch i trzech gwiazdek. Natomiast w 1936 r. sprecyzowano kryteria, jakie musi spełnić lokal, aby być wyróżnionym.

Co ocenia Michelin?

Wyróżnienia nie wiążą się jedynie z gwiazdkami. Lokale mogą zdobyć także inne prestiżowe oznaczenia.

• Sztućce Michelin (oryg. Michelin Plate) – teoretycznie najmniej cenne wyróżnienie, ale jednak warte uwagi. Należy pamiętać, że samo znalezienie się w przewodniku jest potwierdzeniem tego, że inspektorzy spotkali się w danym lokalu z jedzeniem o wysokiej jakości. Tutaj dodatkowo docenili miejsce pod względem atmosfery i obsługi. Gradację tego wyróżnienia stanowi liczba sztućców. W Polsce najwięcej, bo aż 4 otrzymał warszawski Amber Room (mniejszą liczbę ma wiele innych lokali z Warszawy i Krakowa).
• Bib Gourmand – nazwa wyróżnienia pochodzi o popularnego „ludzika Michelin”, który nazywa się Bibendum (zaczerpnięto je z łacińskiej sentencji Horacego Nunc est bibendum, co oznacza Pora pić!). Przyznanie go stanowi informację o znakomitym stosunku ceny do jakości. Taki posiłek musi zawierać dwa dania obiadowe, lampkę wina i deser bez przekroczenia budżetu 40$ na osobę (ok. 150 zł). W Polsce ten status posiadają warszawskie Alewino.pl, Kieliszki na Próżnej, Brasserie Warszawska, Butchery & Wine oraz krakowskie Zazie Bistro.
• Jedna gwiazdka Michelin – otrzymują ją restaurację uznane za bardzo dobre w swojej kategorii. Opisuje się je jako te, które oferują niezmiennie wysoką jakość oraz warte odwiedzenie, jeżeli jest się w danym mieście. Do tej pory tylko dwie polskie restauracje otrzymały tak wysokie odznaczenie, obie z Warszawy (Atelier Amaro, a także Senses).
• Dwie gwiazdki Michelin – kuchnia tak ocenionej restauracji jest uznawana za wartą choćby nadrobienia drogi do niej. Doceniana jest nie tylko jakość żywności, ale i umiejętne i staranne przygotowanie.
• Trzy gwiazdki Michelin – najwyższym wyróżnieniem obdarowuje się restauracje warte specjalnej podróży tylko do nich. Michelin chwali je za bardzo dobre odżywienie gości przy jednocześnie znakomitym i charakterystycznym dla nich zaserwowaniu potraw z doskonałych składników.

Tylko dla snobów?

Niekiedy można spotkać się z krytyką przewodnika Michelin za to, że promuje jedynie bardzo drogie lokale. W dodatku większość we Francji. Jednak w 2016 r. gwiazdki otrzymały 2 singapurskie bary uliczne. „Budki” doceniono wówczas za jakość składników, technikę gotowania, a także emocje, które wkładają w każde przygotowane przez siebie danie.

Obecnie przewodnik Michelin ma w swojej kartotece ponad 40 000 restauracji z 24 krajów położonych na 3 kontynentach. Od 1926 r. sprzedano już ponad 30 milionów egzemplarzy Michelin Guide.