Hamulce to obok opon drugi najważniejszy układ w całym samochodzie. Wyobraźcie sobie tylko drobną awarię w rozpędzonym aucie… Dlatego też warto dbać o niego ze szczególną troską, a większość napraw możesz wykonać tak naprawdę sam!
Układ hamulcowy składa się z bardzo wielu elementów i na pozór jest dość skomplikowany. O hamulce możemy jednak zadbać na własną rękę, nawet jeśli nie mamy doświadczenia i zdolności w tej dziedzinie.
Jak zbudowany jest układ hamulcowy?
Choć na rynku dostępnych jest dużo różnych systemów, zdecydowana większość samochodów ma hamulce tarczowe i układ hydrauliczny. W tym najbardziej popularnym systemie znajdziemy kilka kluczowych elementów, takich jak:
- pedał hamulca – to swoisty łącznik między kierowcą a całym układem
- serwo hamulcowe – zwiększa siłę nacisku na pedał hamulca
- pompa hamulcowa – wytwarza niezbędne ciśnienie do funkcjonowania systemu
- węże i przewody – rozprowadzają płyn hamulcowy
- tłoczki – dociskają klocki hamulcowe do tarcz
- zaciski – to obudowa dla tłoczków i klocków, dociskająca jeden z tłoczków do tarczy
- klocki – są dociskane do tarczy hamulcowej po wciśnięciu pedału hamulca
- tarcze – zamontowane są na piaście koła i obracają się razem z nią
W starszych samochodach, najczęściej na tylnej osi, możemy znaleźć także hamulce bębnowe. Ten system ma szczęki hamulcowe instalowane wewnątrz bębna, razem z cylinderkiem hamulcowym. W hamulcu ręcznym, zamiast siłownika hydraulicznego, znajdziemy linkę.
Hamulce w twoim samochodzie są stosunkowo proste. Po naciśnięciu pedału hamulca, układ ciśnieniowy płynu hamulcowego mechanicznie lub elektronicznie popycha tłok przez pompę główną. Ta tłoczy płyn do zacisków, a te z kolei dociskają klocki hamulcowe. Tarcie na tarczy zmniejsza z kolei prędkość pojazdu.
Aby sprawdzić kondycję płynu hamulcowego należy sprawdzić temperaturę wrzenia lub poziom wilgoci w płynie. Ta prosta czynność wymaga jednak specjalnego przyrządu, który powinniście dostać w każdym sklepie z akcesoriami motoryzacyjnymi w cenie kilkudziesięciu złotych. Jeśli urządzenie pokaże wynik negatywny, musimy wymienić płyn hamulcowy w naszym układzie.
Jak zadbać o swoje hamulce?
1. Płyn hamulcowy
Należy wymieniać go średnio co 2-3 lata. To niewielki koszt, a pozwoli utrzymać nasze hamulce w dobrej kondycji. Płyn hamulcowy jest odpowiedzialny za wchłanianie wilgoci wydostającej się z przewodów. Po pewnym czasie stężenie wody w płynie wzrośnie, a temperatura wrzenia obniży się. Dlatego tak ważne jest, aby co 2-3 lata go wymienić.
Płyn hamulcowy to rodzaj płynu hydraulicznego, który znajduje się pod stałym ciśnieniem w układzie hamulcowym pojazdu. Sam płyn może być oparty na silikonie lub glikolu w swoim składzie i występuje w kilku różnych odmianach.
2. Przewody hamulcowe
To kolejny bardzo ważny element, wykonany z gumy i innych polimerów. Są one narażone na zużycie i z biegiem czasu tracą elastyczność. Jeśli przewody będą zbyt twarde, nie będą w stanie neutralizować wysokiego ciśnienia wytworzonego w układzie.
3. Tarcze i klocki
O tym kierowcy pamiętają najczęściej, ale też zdarza się nam o tym zapomnieć. Regularnie dokonuj pomiaru grubości tarcz i klocków, a w razie potrzeby wymień je. Jeśli dojdzie do nadmiernego zużycia, tarcze mogą pęknąć.
Kontrolka płynu hamulcowego
Jeśli niektóre elementy układu hamulcowego będą nieszczelne, na naszej desce rozdzielczej pojawi się kontrolka poziomu płynu hamulcowego. Jeśli samochód stał zaparkowany przez dłuższy czas w jednym miejscu, możemy zauważyć pod nim plamy w kolorze żółtym, bursztynowym, różowym, szarym, niebieskim lub fioletowym – zwykle w okolicach kół.
Możesz poczuć, że twój samochód „ściąga” na lewo lub prawo – takie zachowanie będzie oznaką zablokowanego zacisku. Podobne objawy pojawiają się, gdy na klocki przedostanie się olej.
Przyczyny awarii
Jak w przypadku zdecydowanej większości układów w naszym samochodzie, awarie spowodowane najczęściej są zaniedbaniem terminowej wymiany elementów. Zablokowany zacisk może przez dłuższy czas powodować nierównomierne zużycie klocków i zniszczenie tarcz hamulcowych. Niewymieniane przewody i uszczelki mogą pękać, powodując wyciek układu.
Pamiętajmy, że jak każdy układ, również hamulce, narażony jest na nieustanne przedostawanie się brudu, wilgoci, korozji i zanieczyszczeń.
Jak wymienić tarcze i klocki samodzielnie?
Aby samodzielnie wymienić tarcze i klocki hamulcowe, będziemy potrzebowali odrobinę sprzętu. Przygotujmy grzechotkę, przedłużkę, nasadkę 18mm, a także końcówkę imbusową 7 mm i klucz imbusowy 6 mm. Potrzebne będą też szczypce długie, nożyce, młotek, śrubokręt, podnośnik, szczotka druciana i klucz do kół.
Zaparkuj swój samochód na równym podłożu, zaciągnij hamulec ręczny i poluzuj nakrętki na kole, które zamierzasz ściągać jako pierwsze. Patrząc na swój układ hamulcowy z góry, zobaczysz śrubę 18 mm i trochę czarnej sumy – zdejmij sprężynę zacisku hamulcowego, a następnie wybij kapturki ochronne przewodów zacisku.
Następnie poluzuj i usuń bolce przewodników zacisku za pomocą palanta NR7. Aby ułatwić sobie zadanie, cofnij klocek hamulcowy do zacisku, na tyle daleko, aby umożliwić podniesienie zacisku tarczy. Teraz możesz zdjąć zacisk z tarczy, powinno to być łatwe. Aby wymienić tarcze, musisz zdjąć także wspornik zacisku hamulcowego za pomocą nasadki NR18.
Za pomocą klucza imbusowego 6 mm odkręć śrubę mocującą tarcze. Będzie to wymagało trochę siły. Po wyjęciu piasty, wyczyść ją za pomocą szczotki drucianej – teraz możesz przygotować się do montażu. Umieść tarcze na piaście i wyrównaj otwór na śrubę mocującą, włóż ją i dokręć. Następnie umieść klocek na podkładce w zacisku i zamontuj go w taki sam sposób, w jaki go zdjąłeś.
Upewnij się, że tarcza obraca się swobodnie. Po wykonaniu tych wszystkich kroków, załóż koło i gotowe!
Nie ma ważniejszego dla bezpieczeństwa naszych podróży i właściwej eksploatacji elementu samochodu niż jego hamulce. Bez nich nie wyobrażamy sobie nawet najkrótszej podróży, a płyn hamulcowy, tarcze, klocki, czy przewody są kluczowe dla poprawnego działania całego układu.
Źródło:
https://www.autodoc.pl/czesci-zapasowe/uklad_hamulcowy
